NexFuture (30/10/2025): Những người yêu thiên văn đang chuẩn bị cho một trong những sự kiện ngoạn mục nhất năm 2025. Vào đêm ngày 5 tháng 11, "Siêu Trăng Hải Ly" (Super Beaver Moon) sẽ xuất hiện, không chỉ là Mặt Trăng lớn nhất và sáng nhất năm mà còn là siêu trăng cận địa lớn nhất trong cả thập kỷ này.
Bầu trời đêm luôn ẩn chứa những điều kỳ diệu, và vào ngày 5 tháng 11 năm 2025 tới đây, chúng ta sẽ được chứng kiến một trong những màn trình diễn ấn tượng nhất. "Siêu Trăng Hải Ly" hứa hẹn sẽ là một cảnh tượng khó quên, một sự kết hợp hoàn hảo giữa khoa học thiên văn và các truyền thuyết văn hóa cổ xưa.
1. Tại sao Siêu Trăng này "Vĩ đại" nhất thập kỷ?
Không phải mọi lần trăng tròn đều giống nhau. Một "Siêu Trăng" (Supermoon) xảy ra khi trăng tròn trùng với thời điểm Mặt Trăng ở điểm cận địa (perigee) tức là điểm gần Trái Đất nhất trên quỹ đạo hình elip của nó.
Vào đêm 5/11, sự kiện này sẽ trở nên đặc biệt hơn:
Khoảng cách cực gần: Mặt Trăng sẽ chỉ cách Trái Đất 356.921 km. Để so sánh, khoảng cách trung bình là 384.400 km.
Kích thước và Độ sáng: Do ở gần hơn, Mặt Trăng sẽ xuất hiện lớn hơn tới 14% và sáng hơn 30% so với trăng tròn thông thường ở điểm xa nhất (viễn địa).
Lớn nhất Thập kỷ: Theo các nhà thiên văn học, đây sẽ là lần trăng tròn ở điểm cận địa gần nhất, và do đó là siêu trăng lớn nhất chúng ta có thể quan sát được trong cả thập kỷ (tính từ 2021-2030).
2. Nguồn gốc thú vị của tên gọi "Trăng Hải Ly"
Cái tên "Trăng Hải Ly" không liên quan đến hình dạng của Mặt Trăng, mà xuất phát từ truyền thống của người Mỹ bản địa và những người định cư thời kỳ thuộc địa.
Dấu hiệu của Mùa đông: Tháng 11 là thời điểm những con hải ly (beavers) tích cực làm việc nhất. Chúng xây dựng các con đập và gia cố tổ của mình để chuẩn bị cho mùa đông khắc nghiệt, trước khi mặt hồ và sông ngòi đóng băng.
Mùa săn bắt: Đây cũng là thời điểm trong năm mà những người thợ săn thường đặt bẫy hải ly để lấy bộ lông dày, ấm áp của chúng.
Do đó, trăng tròn tháng 11 được gọi là "Trăng Hải Ly" để đánh dấu thời điểm quan trọng này trong chu kỳ tự nhiên.
3. Hướng dẫn chi tiết để quan sát Siêu Trăng tại Việt Nam
Tin vui là, không giống như nhật thực hay mưa sao băng, bạn không cần bất kỳ thiết bị đặc biệt nào (như kính thiên văn hay ống nhòm) để thưởng thức siêu trăng. Mắt thường là đủ để cảm nhận sự hùng vĩ của nó.
Thời điểm vàng: Thời điểm quan sát tốt nhất là ngay sau khi Mặt Trăng mọc ở hướng Đông (khoảng sau hoàng hôn) và trước nửa đêm, khi Mặt Trăng còn ở vị trí tương đối thấp so với đường chân trời.
Hiệu ứng "Ảo ảnh Mặt Trăng": Khi Mặt Trăng ở gần đường chân trời, nó sẽ trông còn to hơn nữa. Đây là một hiệu ứng quang học gọi là "ảo ảnh Mặt Trăng" (Moon Illusion). Não của chúng ta so sánh Mặt Trăng với các vật thể trên mặt đất (như cây cối, nhà cửa), khiến nó có vẻ lớn hơn một cách phi thường.
Địa điểm lý tưởng:
Tìm một nơi có tầm nhìn thoáng đãng về hướng Đông.
Tránh xa ô nhiễm ánh sáng từ các thành phố lớn (nếu có thể). Các khu vực ngoại ô, nông thôn, hoặc bãi biển sẽ là lý tưởng.
Đối với nhiếp ảnh:
Ngay cả máy ảnh điện thoại thông minh cũng có thể chụp được những bức ảnh ấn tượng. Hãy thử sử dụng chế độ ban đêm (Night Mode) và khóa nét vào Mặt Trăng.
Nếu có máy ảnh chuyên nghiệp (DSLR/Mirrorless) và chân máy (tripod), bạn có thể thử chụp Mặt Trăng cùng với một tiền cảnh thú vị (như một tòa nhà nổi bật hoặc một hàng cây) để làm nổi bật kích thước khổng lồ của nó.
4. Lời kết: Sự giao thoa giữa Khoa học và Vẻ đẹp
Siêu Trăng Hải Ly không chỉ là một hiện tượng thiên văn đáng kinh ngạc. Nó là lời nhắc nhở về mối liên hệ sâu sắc của chúng ta với các nhịp điệu của vũ trụ. Khi Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng trong một sự hài hòa gần như hoàn hảo, đêm 5/11 hứa hẹn sẽ là một đêm mà khoa học, văn hóa và vẻ đẹp thuần khiết gặp gỡ dưới một ánh sáng rực rỡ.
Thế Anh