NexFuture (14/11/2025): Các ước tính hiện tại cho rằng dân số thế giới vào khoảng 8,2 tỷ người. Nhưng nếu con số đó sai, và sai lệch tới hàng tỷ người thì sao? Một nghiên cứu mới gây sửng sốt vừa được công bố, cho thấy chúng ta có thể đã đếm thiếu một lượng dân số khổng lồ, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn.
Nghiên cứu này đặt ra một câu hỏi cấp bách: Chúng ta thực sự biết rõ về hành tinh của mình đến mức nào?
Phát Hiện "Điểm Mù" Chết Người Trong Thống Kê
Nghiên cứu đến từ Đại học Aalto ở Phần Lan, do Josias Láng-Ritter dẫn đầu, đã chỉ ra một "điểm mù" nghiêm trọng trong cách chúng ta đếm dân số toàn cầu.
Lâu nay, việc thống kê dân số ở các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa luôn là một thách thức khổng lồ. Do địa lý hiểm trở, nguồn lực hạn chế và hệ thống dữ liệu không được thiết kế để đo đếm chính xác, các nhà nhân khẩu học thường phải dựa vào các mô hình toán học và hình ảnh vệ tinh để ước tính.
Tuy nhiên, nghiên cứu của Đại học Aalto cho thấy những ước tính này có thể đã sai một cách nghiêm trọng. Bằng chứng của họ chỉ ra rằng các bộ dữ liệu chính thức có thể đã đánh giá thấp dân số nông thôn tới 84%.
Nếu tỷ lệ này được áp dụng trên phạm vi toàn cầu, số người thực tế trên Trái Đất có thể cao hơn đáng kể so với con số 8,2 tỷ mà chúng ta vẫn biết.
Họ Đã Tìm Ra Bằng Cách Nào?
Thay vì dựa vào các mô hình vĩ mô, nhóm nghiên cứu đã sử dụng một phương pháp độc đáo và cực kỳ thực tế: phân tích dữ liệu từ 300 dự án xây đập thủy điện nông thôn tại 35 quốc gia, trong khoảng thời gian từ 1975 đến 2010.
Tại sao lại là các dự án đập thủy điện?
Bởi vì khi xây dựng các công trình này, chính phủ và các công ty phải thực hiện đền bù và di dời người dân. Quá trình này đòi hỏi một cuộc kiểm đếm dân số cực kỳ chi tiết, chính xác đến từng hộ gia đình một "cái nhìn thực tế" (ground-level) mà dữ liệu vệ tinh mơ hồ không thể nào cung cấp được.
Khi so sánh số liệu kiểm đếm chi tiết từ các dự án đền bù này với các bộ dữ liệu thống kê "chính thức" (thường dựa trên mô hình) trong cùng khu vực, các nhà khoa học đã phát hiện ra sự chênh lệch đáng kinh ngạc. Số người thực tế sống ở đó cao hơn rất nhiều so với những gì được ghi nhận.
Hậu Quả Nếu Chúng Ta Đã Sai?
Nếu phát hiện này là đúng, đây không chỉ là một sai sót thống kê. Nó sẽ làm thay đổi hoàn toàn hiểu biết của chúng ta về các thách thức toàn cầu:
Nhu cầu Lương thực và Năng lượng: Nhiều người hơn có nghĩa là nhu cầu lương thực, nước sạch và năng lượng lớn hơn nhiều so với dự tính, tạo áp lực khủng khiếp lên tài nguyên thiên nhiên.
Biến đổi khí hậu: Các mô hình dự đoán biến đổi khí hậu dựa trên dân số hiện tại có thể phải viết lại hoàn toàn.
Phân bổ Nguồn lực: Các chính sách y tế, giáo dục và cứu trợ nhân đạo toàn cầu có thể đang bị phân bổ sai, vì chúng ta không biết chính xác có bao nhiêu người đang cần giúp đỡ và họ ở đâu.
Tranh Cãi Nảy Lửa: "Lỗi" Dữ Liệu Hay Sự Thật Đột Phá?
Tất nhiên, một tuyên bố chấn động như vậy không tránh khỏi sự hoài nghi.
Các nhà phê bình cho rằng việc "bỏ sót" tới hàng tỷ người là điều gần như không thể. Một sự chênh lệch lớn như vậy lẽ ra phải mâu thuẫn rõ rệt với hàng thập kỷ dữ liệu toàn cầu về tiêu thụ lương thực, sản xuất kinh tế, phát thải CO2 và các chỉ số vĩ mô khác.
Họ đặt câu hỏi liệu dữ liệu từ 300 dự án đập (vốn mang tính địa phương) có thể được dùng để "ngoại suy" cho toàn bộ dân số nông thôn trên thế giới hay không.
Dù đây là một "lỗi" dữ liệu, một sự phóng đại, hay một sự thật đột phá bị che giấu, nghiên cứu của Đại học Aalto đã khơi lại một cuộc tranh luận quan trọng: Chúng ta có thực sự đếm được hết loài người hay không và hậu quả sẽ ra sao nếu chúng ta đã sai lầm trong suốt thời gian qua?
