NexFuture (06/11/2025): Một tin tức khí hậu đáng báo động vừa được công bố: "Sông băng Ngày tận thế" (Doomsday Glacier) khét tiếng ở Nam Cực đang trên đà sụp đổ nhanh hơn đáng kể so với các kịch bản tồi tệ nhất mà chúng ta từng dự đoán.
Các hình ảnh vệ tinh mới nhất được phân tích bởi Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) đã xác nhận một thực tế đáng sợ. Sông băng Thwaites, tên chính thức của "quái vật băng" này, hiện đang tan chảy ở tốc độ nhanh hơn 15% so với các mô hình dự đoán gần đây nhất.
Đây không chỉ là một con số thống kê; nó là một hồi chuông báo động đỏ cho toàn bộ hành tinh.
Thềm băng bị "xé toạc"
Điều khiến các nhà khoa học lo ngại nhất không chỉ là tốc độ tan chảy. Dữ liệu vệ tinh mới đã tiết lộ sự xuất hiện của nhiều vết nứt lớn, kéo dài hàng kilomet trên thềm băng (ice shelf) — phần băng nổi trên đại dương có vai trò như một "nút chặn" khổng lồ, hãm lại dòng chảy của toàn bộ sông băng từ đất liền ra biển.
Những vết nứt này là bằng chứng cho thấy cấu trúc của thềm băng đang mất đi sự toàn vẹn. Giới chuyên gia mô tả nó giống như một tấm kính chắn gió đã bị nứt vỡ, chỉ chờ một tác động cuối cùng để vỡ tan hoàn toàn.
Tại sao Thwaites là "Sông băng Ngày tận thế"?
Biệt danh "Ngày tận thế" không phải là một sự cường điệu. Sông băng Thwaites có kích thước khổng lồ, tương đương với diện tích của bang Florida (Mỹ) hoặc nước Anh.
Tác động trực tiếp: Nếu chỉ riêng sông băng Thwaites sụp đổ hoàn toàn, nó chứa đủ lượng băng để làm mực nước biển toàn cầu dâng thêm khoảng 65 cm (hơn 2 feet).
Tác động gián tiếp (Hiệu ứng Domino): Điều nguy hiểm hơn là Thwaites hoạt động như một "viên đá chặn" cho các sông băng lân cận ở Tây Nam Cực. Nếu nó sụp đổ, nó có thể kéo theo sự mất ổn định của toàn bộ khu vực, giải phóng một lượng băng đủ để khiến mực nước biển toàn cầu dâng thêm hơn 3 mét (10 feet).
Đây là một kịch bản sẽ nhấn chìm vô số thành phố ven biển trên khắp thế giới, bao gồm cả các khu vực trũng thấp tại Việt Nam.
Từ "Nhiều thế kỷ" xuống còn "Vài năm"
Trong nhiều năm, các nhà khoa học tin rằng sự sụp đổ hoàn toàn của Thwaites là một quá trình kéo dài hàng thế kỷ, thậm chí hàng thiên niên kỷ.
Tuy nhiên, với việc các vết nứt mới xuất hiện và tốc độ tan chảy tăng vọt, các nhà nghiên cứu tại ESA đang dấy lên lo ngại về một "sự kiện sụp đổ đột ngột". Thay vì tan chảy từ từ, thềm băng có thể vỡ ra trong một khoảng thời gian rất ngắn.
Báo cáo của ESA cảnh báo rằng kịch bản này có thể đẩy mực nước biển toàn cầu tăng vọt một cách bất ngờ chỉ trong vòng vài năm tới, chứ không phải vài thập kỷ. Phát hiện này buộc chúng ta phải định hình lại mọi mô hình dự đoán về biến đổi khí hậu và nước biển dâng, biến nó từ một vấn đề của tương lai xa thành một cuộc khủng hoảng cận kề.
Thế Anh
