NexFuture (28/11/2025): Một sự kết hợp hiếm hoi và đầy ý nghĩa giữa ánh hào quang Hollywood và giới nghiên cứu bò sát học (herpetology) vừa được công bố. Các nhà khoa học đã chính thức định danh một chi và loài rắn mới tuyệt đẹp tại dãy Himalaya phía Tây với cái tên Anguiculus dicaprioi, nhằm vinh danh nam diễn viên và nhà hoạt động môi trường Leonardo DiCaprio.
Công trình nghiên cứu này được công bố vào ngày 15 tháng 11 năm 2025 trên tạp chí khoa học uy tín Zootaxa, đánh dấu kết quả của một cuộc khảo sát kéo dài suốt một thập kỷ tại các thung lũng xa xôi thuộc bang Himachal Pradesh, Ấn Độ.
Phát Hiện Đột Phá Sau 10 Năm Tìm Kiếm
Loài rắn mới này không chỉ đơn thuần là một cái tên mới trong danh sách động vật; nó đại diện cho một bước tiến quan trọng trong phân loại học.
Thông qua phân tích phát sinh chủng loại phân tử (molecular phylogenetic analysis) dựa trên các gene ty thể và nhân, các nhà khoa học xác định loài rắn này thuộc về một chi hoàn toàn mới, nằm trong nhóm chị em với chi rắn sãi Hebius ở châu Á. Điều này biến Anguiculus trở thành chi rắn nước (natricine) mới đầu tiên được mô tả từ tiểu lục địa Ấn Độ trong hơn một thế kỷ qua.
Đặc Điểm Nhận Dạng Độc Đáo
Tên khoa học: Anguiculus dicaprioi
Kích thước: Nhỏ, chiều dài cơ thể dưới 50 cm.
Môi trường sống: Các vùng đất ngập nước và suối ở độ cao lớn, từ 2.400 đến 3.100 mét so với mực nước biển.
Độc tính: Đây là loài rắn không có nọc độc.
Vẻ ngoài của Anguiculus dicaprioi được mô tả là "đẹp đến ngỡ ngàng". Đặc điểm nổi bật nhất của chúng là những đốm màu cam đỏ rực rỡ chạy dọc sống lưng, được ngăn cách bởi các vạch ngang màu đen tuyền.
Cái tên chi Anguiculus trong tiếng Latin có nghĩa là "con rắn nhỏ góc cạnh" (little angular snake), xuất phát từ hình dạng chiếc đầu góc cạnh, thoạt nhìn khá giống đầu của các loài rắn lục (viper), dù chúng hoàn toàn vô hại.
Tại Sao Lại Là Leonardo DiCaprio?
Việc đặt tên các loài động vật mới theo người nổi tiếng không phải là chưa từng có, nhưng trường hợp này mang một ý nghĩa đặc biệt về bảo tồn.
Tác giả chính của nghiên cứu, nhà khoa học Zeeshan A. Mirza từ Trung tâm Khoa học Sinh học Quốc gia (NCBS) tại Bengaluru, giải thích về quyết định này:
"Leonardo DiCaprio là một trong những tiếng nói kiên định và có sức ảnh hưởng nhất thế giới trong việc thu hút sự chú ý toàn cầu đến các cuộc khủng hoảng về đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu. Việc đặt tên loài rắn Himalaya đầy sức hút này theo tên anh là cách nhỏ bé của chúng tôi để ghi nhận hàng thập kỷ nỗ lực vận động bảo vệ môi trường của anh."
Phản Hồi Từ Tài Tử "Titanic"
Ngay sau khi thông tin được công bố, Leonardo DiCaprio đã chia sẻ cảm xúc của mình thông qua quỹ môi trường cá nhân trên mạng xã hội:
"Tôi vô cùng vinh dự. Việc bảo vệ những loài như thế này — và các hệ sinh thái núi mỏng manh nơi chúng sinh sống — chính là lý do tại sao chúng ta phải chiến đấu chống lại biến đổi khí hậu. Cảm ơn đội ngũ nghiên cứu vì cử chỉ tuyệt vời này."
Tình Trạng Bảo Tồn: Sắp Nguy Cấp (Vulnerable)
Dù mới được phát hiện, Anguiculus dicaprioi đã phải đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng. Hiện tại, loài này chỉ được tìm thấy ở ba địa điểm thuộc các quận Kullu và Lahaul-Spiti, tất cả đều nằm trong các lưu vực sông được bảo vệ.
Dữ liệu sơ bộ cho thấy phạm vi phân bố của chúng rất hạn chế, dưới 3.000 km². Theo tiêu chí của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), loài rắn này đủ điều kiện để được xếp vào nhóm Sắp nguy cấp (Vulnerable).
Các mối đe dọa chính bao gồm:
Dự án thủy điện: Làm thay đổi dòng chảy và môi trường sống tự nhiên.
Xây dựng đường xá: Gây chia cắt các vùng đất ngập nước ở độ cao lớn, thu hẹp không gian sống của loài.
Lời Kết
Việc mô tả Anguiculus dicaprioi không chỉ bổ sung thêm một loài bò sát đặc hữu vào hệ động vật vốn đã phong phú của dãy Himalaya, mà còn là lời nhắc nhở khẩn thiết. Khu vực này là một điểm nóng về đa dạng sinh học nhưng đang chịu áp lực ngày càng tăng từ sự phát triển cơ sở hạ tầng và biến đổi khí hậu.
Cái tên gắn liền với Leonardo DiCaprio hy vọng sẽ giúp loài rắn nhỏ bé này nhận được sự quan tâm xứng đáng, từ đó thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn mạnh mẽ hơn tại "nóc nhà thế giới".
Nguồn tham khảo: Zootaxa / National Centre for Biological Sciences
