NexFuture (17/11/2025): Hãy tưởng tượng một hòn đá bình thường trong khu vườn nhà bạn lại đang nắm giữ bí mật về một thế giới đã mất. Đó chính xác là câu chuyện khó tin về một hóa thạch lưỡng cư cổ đại, được bảo quản hoàn hảo, vô tình trở thành một phần của bức tường rào suốt 20 năm.
Vào những năm 1990, một người nông dân nuôi gà đã nghỉ hưu ở New South Wales, Úc, bắt tay vào xây dựng một bức tường chắn trong khu vườn của mình. Ông chọn những phiến đá sa thạch có kích thước và trọng lượng phù hợp mà không hề hay biết rằng, một trong số chúng là một kho báu cổ sinh vật học.
Hàng thập kỷ trôi qua, hòn đá vô danh đó nằm im lìm trong bức tường, cho đến khi nó được các nhà khoa học chú ý tới. Giờ đây, hòn đá đó đã được xác định là Arenaerpeton supinatus một loài lưỡng cư cổ đại hoàn toàn mới, được bảo quản một cách đáng kinh ngạc từ Kỷ Trias (Tam Điệp).
Một "Jackpot" Cổ Sinh Vật Học
Hóa thạch này, vừa được các nhà nghiên cứu từ Đại học UNSW Sydney và Bảo tàng Úc mô tả, thực sự là một "jackpot" trong giới khoa học. Với niên đại lên tới 240 triệu năm tuổi, nó không chỉ lưu giữ bộ xương gần như hoàn chỉnh, mà còn cả những thứ cực kỳ hiếm hoi: đường nét của lớp da mềm mại!
Mức độ bảo quản này mang đến một cửa sổ vô giá, cho phép các nhà khoa học nhìn sâu vào cấu tạo sinh học của temnospondyls. Đây là một dòng dõi lưỡng cư cổ xưa, đã tuyệt chủng, từng thống trị các hệ sinh thái nước ngọt rất lâu trước khi những con khủng long đầu tiên xuất hiện.
Chân Dung "Kẻ Săn Mồi" Sông Ngòi Kỷ Trias
Arenaerpeton là một kẻ săn mồi đáng gờm trong các hệ thống sông ngòi cổ đại, nơi mà ngày nay là Lưu vực Sydney. Thức ăn chính của nó có thể là các loài cá nhỏ.
Tên khoa học của nó, Arenaerpeton supinatus, có nghĩa là "kẻ trườn trên cát nằm ngửa". Cái tên này bắt nguồn từ chính tư thế đặc biệt khi nó hóa thạch—nằm ngửa. Một cách tình cờ may mắn, tư thế này đã cho phép phần mặt dưới (vốn mềm và dễ bị phân hủy nhất) của sinh vật được bảo quản một cách đặc biệt trọn vẹn.
Phát hiện này cung cấp một bức tranh sống động về một hệ sinh thái nước ngọt thời tiền sử, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự sống trên Trái Đất hàng trăm triệu năm trước.
Cú Lừa Bất Ngờ: Hóa Thạch Trong Hóa Thạch!
Điều thú vị nhất là câu chuyện về việc nhận dạng hóa thạch này. Ban đầu, các nhà khoa học đã nhầm lẫn!
Khi mới phát hiện, phiến đá được cho là hóa thạch của một loài cá đã biết tên, Cleithrolepis. Tuy nhiên, khi phân tích kỹ hơn, các nhà khoa học đã vô cùng sửng sốt. Họ không chỉ tìm thấy bộ xương hoàn chỉnh của một loài lưỡng cư lớn, chưa từng được biết đến, mà còn phát hiện ra rằng... con lưỡng cư này đã ăn một con cá Cleithrolepis ngay trước khi chết!
Hóa ra, thứ ban đầu bị nhầm lẫn lại chính là bữa ăn cuối cùng của kẻ săn mồi.
Lời Kết
Khám phá đáng kinh ngạc này là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng quá khứ sâu thẳm đang ẩn giấu ngay xung quanh chúng ta, đôi khi ở những nơi bình thường và không ngờ tới nhất. Một hòn đá làm vườn đơn giản, được chọn chỉ vì hình dạng và trọng lượng, cuối cùng lại trở thành một kỳ quan khoa học, một bí mật 240 triệu năm tuổi được hé lộ.
Thế Anh