Sao Hỏa Từng Có Bầu Khí Quyển Dày Gấp 3 Lần Trái Đất? Khám Phá Chấn Động Về Quá Khứ Hành Tinh Đỏ
NexFuture (13/10/2025): Một nghiên cứu đột phá vừa được công bố hé lộ một chương hoàn toàn mới trong lịch sử sơ khai của Sao Hỏa. Hành tinh Đỏ mà chúng ta biết đến ngày nay có thể đã từng được bao bọc bởi một "tấm chăn" khí khổng lồ, ấm áp và dày đặc hơn cả Trái Đất, một phát hiện có thể viết lại hoàn toàn hiểu biết của chúng ta về sự hình thành các hành tinh.
Một "Tấm Chăn" Hydro Khổng Lồ Che Chở Sao Hỏa Non Trẻ
Tại Đại hội Khoa học Europlanet 2025 danh giá, nhà nghiên cứu Sarah Joiret và các cộng sự đã trình bày một công trình gây chấn động cộng đồng thiên văn học. Theo mô hình của họ, khoảng 4 triệu năm sau khi Hệ Mặt Trời bắt đầu hình thành, một Sao Hỏa gần như hoàn chỉnh đã không trơ trụi như chúng ta tưởng. Thay vào đó, nó đã "nuốt chửng" một lượng khí nguyên thủy khổng lồ trực tiếp từ tinh vân Mặt Trời - đám mây khí và bụi đã khai sinh ra các hành tinh.
Kết quả là Sao Hỏa được bao phủ bởi một bầu khí quyển nguyên thủy, chủ yếu là hydro, với áp suất bề mặt ước tính lên tới 2,9 bar. Để dễ hình dung, con số này dày đặc gấp ba lần bầu khí quyển hiện tại của Trái Đất (khoảng 1 bar ở mực nước biển). Lớp khí quyển này hoạt động như một tấm chăn ấm áp, bảo vệ hành tinh non trẻ khỏi sự khắc nghiệt của không gian.
Lời Giải Cho Bí Ẩn Về Những "Vết Sẹo" Mất Tích
Một trong những câu hỏi lớn nhất về lịch sử Sao Hỏa là: tại sao bề mặt của nó lại thiếu các dấu vết hóa học từ "Cuộc Bắn Phá Dữ Dội Cuối Cùng" - một thời kỳ hỗn loạn khi các tiểu hành tinh và sao chổi liên tục oanh tạc các hành tinh trong Hệ Mặt Trời? Trái Đất và Mặt Trăng đều mang những "vết sẹo" hóa học rõ ràng từ thời kỳ này.
Nghiên cứu của Joiret đưa ra một lời giải thích thuyết phục. Bầu khí quyển hydro siêu dày chính là tấm lá chắn hoàn hảo.
Che chắn va chạm: Nó đủ dày để làm chậm, đốt cháy và phá vỡ phần lớn các tiểu hành tinh và sao chổi trước khi chúng có thể chạm tới bề mặt.
Ngăn chặn lắng đọng hóa học: Các vật chất từ những kẻ xâm lược không gian này sẽ bị phân tán trong bầu khí quyển khổng lồ thay vì lắng đọng trên bề mặt, giải thích tại sao chúng ta không tìm thấy dấu vết của chúng ngày nay.
Điều này trái ngược hoàn toàn với Trái Đất và Sao Kim, những hành tinh được cho là đã mất đi bầu khí quyển nguyên thủy của mình rất nhanh chóng, khiến chúng hứng chịu toàn bộ sức mạnh của các cuộc bắn phá.
Số Phận Bi Thảm Của Lớp Vỏ Bọc Nguyên Thủy
Tuy nhiên, "thời kỳ hoàng kim" được bảo vệ này của Sao Hỏa không kéo dài lâu. Các nhà khoa học ước tính rằng bầu khí quyển hydro dày đặc này có thể đã tan biến hoàn toàn chỉ trong vòng một triệu năm do tác động của gió Mặt Trời và các quá trình khác.
Sự mất mát nhanh chóng này đã đẩy Sao Hỏa vào một con đường định mệnh khác. Nó trở nên dễ bị tổn thương, lạnh lẽo và khô cằn từ rất sớm, rất lâu trước khi bầu khí quyển carbon dioxide mỏng manh mà chúng ta biết ngày nay có cơ hội hình thành.
Viết Lại Lịch Sử: Ý Nghĩa Của Khám Phá Mới
Phát hiện này không chỉ là một chi tiết thú vị, nó định hình lại toàn bộ câu chuyện về Hành tinh Đỏ. Thay vì một thế giới luôn lạnh lẽo và trơ trụi, chúng ta giờ đây có hình ảnh về một Sao Hỏa từng được che chở, ấm áp trong một khoảng thời gian ngắn ngủi nhưng cực kỳ quan trọng. Nó giải thích các bí ẩn cũ và đặt ra những câu hỏi mới về khả năng tồn tại sự sống trong những điều kiện sơ khai đó. Nghiên cứu này là một bước tiến quan trọng, nhắc nhở chúng ta rằng quá khứ của các hành tinh hàng xóm luôn ẩn chứa những bất ngờ đáng kinh ngạc.
Thế Anh
